O projekcie
Wraz z Fundacją Metabolic w 2019 r. zaprosiliśmy polskie miasta do przyłączenia się do programu Circular Cities Program. Taką propozycję przyjęło miasto Kraków, Gdańsk i Lublin. W ramach ponad rocznego projektu, finansowanego przez Fundację MAVA, przeprowadzono szereg analiz i konsultacji z lokalnymi społecznościami. Dokonano analizy zrównoważonego rozwoju, w tym analizy przepływu materiałów w kluczowych sektorach, ocenę interesariuszy i analizę przestrzenną, aby zidentyfikować praktyczne rozwiązania, które mogą wspierać transformację miasta w kierunku gospodarki o obiegu zamkniętym. W kolejnym etapie zidentyfikowano mierzalne wskaźniki dopasowane do wizji rozwoju miasta. Sporządzona została mapa typologii przestrzennej oraz lista konkretnych interwencji. W efekcie powstała długofalowa strategia cyrkularna, obejmujące różne obszary zarządzania miastem oraz gotowe do wdrożenia plany działania.
Zachęcamy do zapoznania się z treścią raportów:
Executive summary - english version
Strategia dla Gdańska - wersja polska / english version
Strategia dla Krakowa - wersja polska / english version
Strategia dla Lublin - wersja polska / english version
Partnerzy projektu
-
Institute for Innovation and Responsible Development INNOWO
-
Fundacja Mava (Fundator)
-
Gmina Miejska Kraków
-
Gmina Miejska Lublin
-
Circular Economy Club - Tricity Chapter
01
Wyzwanie
Miasta to nasza przyszłość. To miasta są siłą napędową światowej gospodarki, ośrodkami kreatywności, różnorodności i interakcji - i są domem dla większości światowej populacji. Rozwijające się miasta i nasz obecny system gospodarczy są w dużym stopniu uzależnione od naszej planety i znajdujących się na niej zasobów naturalnych. Budowa i konsumpcja w miastach jest napędzana przez wydobycie materiałów pierwotnych, źródeł słodkiej wody, produkcję żywności i produkcję energii. Odbywa się to kosztem systemów naturalnych, które wspierają naszą zdolność do życia na planecie, co skutkuje niekorzystnymi warunkami, które w największym stopniu dotykają już wrażliwe społeczności w miastach i poza nimi.
Miasta mogą odegrać wiodącą rolę w przyspieszeniu rozwoju zrównoważonej gospodarki, wykorzystując swoje unikalne cechy do propagowania skutecznych strategii, możliwości finansowych, zmian w polityce i rozwiązań infrastrukturalnych, które napędzają wdrażanie i katalizują otaczające regiony, a także inspirują inne miasta.
Indywidualne podejście
Każde miasto ma inną specyfikę, demografię, historie i wartości. W naszym działaniu wzięliśmy pod uwagę te różnorodność. Nasze zindywidualizowane podejście uwzględniło fakt, że miasta różnią się pod względem posiadanej wiedzy, stopnia, w jakim zrównoważony rozwój jest włączony do programu politycznego, a także specyfikacji dostępnych danych dotyczących czynników środowiskowych. Dla każdego miasta:
-
Odkryliśmy możliwe do działania spostrzeżenia i punkty dźwigni poprzez obszerną analizę kontekstową i analizę sektorową (odpady, energia, woda, rolno-spożywcza i budownictwo) w każdym z trzech miast
-
Zgromadziliśmy interesariuszy z sektora publicznego i prywatnego, organizacji społecznych i akademickich, aby zbudować świadomość i lokalne sieci oraz sformułować wizję z konkretnymi celami i mierzalnymi KPI
-
Przełożyliśmy analizę ogólnomiejską na bardziej szczegółową skalę dzielnicy, aby zapewnić wgląd w różne role, jakie poszczególne dzielnice mogą odegrać w realizacji wizji i celów ogólnomiejskich
-
Opracowaliśmy dostosowany do indywidualnych potrzeb miasta zestaw narzędzi obejmujący bezpośrednie strategie i przykłady dotyczące gospodarki cyrkulacyjnej, które mogą pomóc w budowaniu ekosystemu innowacji niezbędnego do wprowadzenia gospodarki cyrkulacyjnej i katalizowania współpracy międzysektorowej.
02
Wyniki: Lublin
Gmina Lublin jest w trakcie zbierania spostrzeżeń od mieszkańców w celu sfinalizowania strategii Lublin 2030. Na podstawie naszej analizy stanu obecnego, opracowaliśmy strategiczne kierunki, które gmina może podjąć, aby przeprowadzić transformację gospodarki w stronę zwiększenia cyrkularności. Oprócz wykorzystania tych ustaleń jako danych wejściowych do długoterminowej strategii Lublin 2030, władze miejskie Lublina natychmiast zaczęły organizować się wokół niektórych z proponowanych działań. Na przykład, miasto inicjuje program z lokalnymi interesariuszami, aby uczynić lokalne instytucje akademickie bardziej cyrkularnymi. Ponadto, program wzmocnił współpracę międzywydziałową w ramach gminy poprzez zwołanie różnych programów wokół tematu gospodarki cyrkularnej.
03
Wyniki: Gdańsk
Analiza stanu obecnego, linie wizji i inspirujące przykłady
Władze miasta zostały zaangażowane do zrozumienia i weryfikacji aktualnego stanu miasta pod względem zrównoważonego rozwoju. Nasz raport dostarcza szereg przykładów, inicjatyw i dobrych praktyk z innych miast, które pracują na rzecz gospodarki cyrkularnej od podstaw. W wyniku udziału w naszym programie lokalni interesariusze zwołali interdyscyplinarną grupę sterującą, The CEC Tricity Chapter, i położyli fundamenty pod regionalną sieć gospodarki cyrkularnej, która może zapoczątkować lokalną transformację. Szczególny potencjał tkwi w organizowaniu się wokół kwitnącego sektora budowlanego w Gdańsku, jak również w silnej sieci oddolnych inicjatyw, które mogą potencjalnie przyciągnąć fundusze zrównoważonego rozwoju do regionu.
04
Wyniki: Kraków
Analiza stanu obecnego, zestaw narzędzi do działań i mapa drogowa
We współpracy z władzami miasta Krakowa zidentyfikowaliśmy zestaw 24 działań mających na celu zapoczątkowanie gospodarki cyrkularnej w tym mieście. Bazując na istniejących celach zrównoważonego rozwoju w mieście oraz aktywnej roli władz miasta w tym procesie, działania te są ukierunkowane na zainicjowanie systemowych zmian w nadchodzących latach. Działania te wymagają silnej sieci współpracy pomiędzy sektorem prywatnym, środowiskiem akademickim i społeczeństwem obywatelskim, napędzanej przez silne przywództwo ze strony władz lokalnych. Mapa typologii sąsiedztwa zapewnia wgląd w rolę, jaką poszczególne dzielnice mogą odegrać w budowaniu gospodarki cyrkularnej w mieście, umieszczając działania w przestrzeni fizycznej.
05