Model linearny - standardowy model gospodarczy
Standardowy model gospodarczy, oparty jest na nieustannym wydobywaniu zasobów, produkcji i konsumpcji, co prowadzi to do ogromnego marnotrawstwa i utraty wartości zasobów. Takie postępowanie przyczynia się nie tylko do pogłębienia kryzysu planetarnego, ale wpływa również na warunki prowadzenia działalności gospodarczej, zwiększając ryzyko operacyjne, wywołując problemy z dostępem do surowców, podnosząc ceny i komplikując kwestie związane z zasobami ludzkimi, co jest szczególnie widoczne w obliczu globalnych migracji i konfliktów.
Marnotrawstwo zasobów nie jest wynikiem błędnych decyzji czy pomyłek biznesowych, ale jest związane z nieefektywnym systemem gospodarczym, który wymaga fundamentalnej zmiany. Przekształcenie obecnego modelu na gospodarkę o obiegu zamkniętym (GOZ) może przynieść firmom wiele korzyści. Przede wszystkim pozwala na dywersyfikację dostępu do surowców, zwiększa odporność na szoki społeczno-gospodarcze, otwiera nowe rynki oraz pomaga spełniać rosnące wymagania dotyczące zrównoważonej działalności gospodarczej.
Model gospodarki o obiegu zamkniętym
Model gospodarki o obiegu zamkniętym jest podejściem sensownym pod względem ekonomicznym – korzystamy z wartości, które istnieją już w gospodarce, dzięki czemu ograniczana jest konieczność wydobycia kolejnych zasobów, zwiększana jest użyteczność w jednostce zasobów, zaś ilość generowanych odpadów jest minimalizowana.
Dla przedsiębiorstw to szansa na większą efektywność produkcyjną, nowe strumienie dochodów (np. ze sprzedaży regenerowanych produktów), redukcję kosztów operacyjnych oraz poprawę wizerunku w oczach klientów. W dodatku, działanie zgodnie z zasadami GOZ pozwala firmom uniezależnić się od zmniejszającej się podaży surowców, w tym tych krytycznych, oraz dostosować się do coraz bardziej restrykcyjnych regulacji.
Jakie korzyści uzyskuje przedsiębiorstwo z wdrożenia modelu gospodarki o obiegu zamkniętym?
Zwiększenie efektywności procesu produkcyjnego poprzez efektywniejsze wykorzystanie zasobów.
Uzyskanie nowych strumieni dochodów, np. poprzez sprzedaż regenerowanych produktów.
Ograniczenie kosztów prowadzenia przedsiębiorstwa.
Bardziej korzystne postrzeganie firmy i jej produktów przez klientów.
Uniezależnienie od ograniczonej podaży/niedoboru surowców, w tym surowców krytycznych.
Wczesne dostosowanie działalności do stale rosnących wymogów regulacyjnych, skutkujących ograniczeniem dodatkowych kosztów (np. kar).
Warto pamiętać, że przekształcenie działalności w duchu GOZ nie jest celem samym w sobie, ale stanowi narzędzie do osiągnięcia długookresowego zysku, który uwzględnia nie tylko wynik finansowy, ale również koszty środowiskowe i społeczne. Te koszty już teraz zaczynają oddziaływać na ekonomiczną kondycję firm, a ich znaczenie będzie tylko rosło.
Uzyskanie wymienionych korzyści wdrożenia modelu gospodarki o obiegu zamkniętym nie jest automatyczne. Wymaga wyjścia ponad standardowe relacje gospodarcze, wejścia w nowe role oraz przyjęcia nowych obowiązków i wstąpienia na nowy poziom współpracy gospodarczej. Aby w pełni wykorzystać potencjał GOZ, konieczne jest nawiązanie nowych relacji biznesowych i współpraca na wszystkich szczeblach gospodarki.
Jedynie wspólnymi siłami możemy zbudować świat o obiegu zamkniętym charakteryzujący się efektywniejszym wykorzystaniem zasobów, zrównoważonym rozwojem, odpornością i dobrobytem dla wszystkich.
Projekt współfinansowany z Europejskiego Funduszu Rozwoju Regionalnego ze środków programu Fundusze Europejskie dla Polski Wschodniej (FEPW) 2021-2027.
Autorzy raportu: Hubert Bukowski Zofia Koch Marianna Rytlewska Agnieszka Sznyk
Wykonawca: Instytut Innowacji i Odpowiedzialnego Rozwoju INNOWO
Współpraca merytoryczna PARP: Izabela Banaś Maja Wasilewska Agnieszka Katowicz
Opmerkingen